Een Extra Compartiment?
Er is meer dan water alleen(...) In dit hoofdstuk kijken we ook naar andere functies die het IJsselmeergebied heeft: de woon,werk- en vrijetijdsomgeving van mensen.
De meeste gebruiksfuncties zijn goed inpasbaar te maken in een duurzaam en toekomstrobuust IJsselmeergebied. Zo zijn naar verwachting de ontwikkelingen op het gebied van binnenvaart, visserij, energie, zandwinning en toerisme goed te combineren met de opgaven voor water en ecologie. Voor de visserijsector is een verdergaande verduurzaming nodig.
Wel heeft ons voorstel door een ander waterpeil directe consequenties voor waterrecreatie en beroepsscheepvaart. In jachthavens zullen aanpassingen aan steigers nodig zijn en voor de beroepsscheepvaart moeten bestaande vaargeulen uitgediept en sluisdrempels aangepast worden.
Ruimtedruk op het water neemt toe vanuit woningbouw en recreatie
In de huidige en de toekomstige situatie is de ruimtedruk in het zuidelijke IJsselmeergebied (IJmeer)groot vanwege de verstedelijkingsvraag in dat gebied.De ruimtedruk is minder in het Markermeer en neemt verder af richting het noorden in het IJsselmeer. De druk op de ruimte zal in de toekomst toenemen, vanwege de vraag naar verstedelijking, betere bereikbaarheid en toenemende recreatie.
Ruimtedruk rond IJmeer dwingt tot keuzes
De toenemende druk van verstedelijking en recreatie is vooral in het compartiment Markermeer/ IJmeer een probleem. Hier lijkt de opgave op het gebied van water en ecologie lastig te combineren met de grote woningbouw-en recreatieopgave. Hoe kunnen we omgaan met de spanning tussen intensivering van menselijke activiteiten en de mogelijkheden voor natuurontwikkeling? Wij onderscheiden de volgende drie mogelijkheden:
mogelijkheid 1: buitendijks niet bouwen
De eerste oplossingsrichting is de minst ingrijpende:vermijdt buitendijkse ontwikkelingen in het IJmeer en zoek naar andere vormen om de verstedelijking ruimte te geven.Kies bijvoorbeeld voor uitbreiding op het bestaande land. Dit faciliteert een groot deel van de woningbehoefte en het geeft het compartiment Markermeer/IJmeer de ruimte zich te ontwikkelen tot groot natuur en recreatiegebied.Dit laatste gaat overigens niet vanzelf. Grote investeringen in de ecologie zijn daarvoor nodig.
mogelijkheid 2 : ontwikkelingen aanpassen aan de natuurlijke omgeving
Een tweede mogelijkheid bestaat uit het toestaan van meer bebouwing in het water.Deze moet dan wel toegesneden zijn op het fluctuerende peil in het Markermeer/IJmeer. In dit geval blijft er spanning tussen intensivering van menselijke activiteiten en kansrijke natuurontwikkeling. Er zal dus gezocht moeten worden naar manieren om de ecologische kwaliteit van het gehele IJsselmeergebied te verbeteren.
|
mogelijkheid 3 : een extra compartiment: het ‘stadsmeer ’ Er is ook een derde variant denkbaar. Deze variant getuigt van toekomstgericht denken: het creëren van een nieuw compartiment als onderdeel van de Noordvleugel.Creëren van het extra compartiment Amsterdam/IJmeer is mogelijk door bijvoorbeeld een dijk tussen Almere en Waterland aan te leggen. Deze vormt dan de scheidslijn tussen een natuurmeer (Markermeer) en een ‘stadsmeer ’ (IJmeer). Daarnaast kan een dijk tussen Almere en Waterland ook gebruikt worden voor de ontsluiting van Almere en kan verlichting brengen op bestaande zuidelijke route via de Hollandse Brug.In dit extra compartiment Amsterdam/IJmeer kan een relatief vast peil gehandhaafd worden,in tegenstelling tot het flexibele peil van het Markermeer. Dit relatief vaste peil is voordelig voor de veiligheid en maakt buitendijkse ontwikkelingen – en met name het wonen – meer kansrijk. Door het peil in het extra compartiment aan te sluiten op het peil in Amsterdam, is het mogelijk een directe verbinding,in plaats van via de Oranjesluizen,te creëren tussen centraal station Amsterdam en Almere. Voorwaarden voor een extra compartiment Vanuit de primaire opgaven (zoetwatervoorraad, veiligheid en ecologie)die wij een grote betekenisvoor het IJsselmeergebied hebben toegekend,is een extra compartiment mogelijk maar niet direct noodzakelijk. Wel zien wij met name voor het veiligheidsaspect voordelen van een extra compartiment. Het idee van een extra compartiment is vooral wenselijk vanuit de gedachte om binnen de Noordvleugel een aantrekkelijk, aansprekend en hoogwaardig leefmilieu te maken. |
kwaliteitssprong natuurwaarden voor ijsselmeergebied als totaal
De natuurwaarde van het gehele IJsselmeergebied inclusief het stadsmeer, moet duidelijk toenemen. Daarvoor is een kwaliteitssprong nodig.
allure
Allure is een voorwaarde om te komen tot een kwaliteitsslag in woon-en leefomgeving van een sterk economisch en stedelijk gebied als de Noordvleugel.Allure is te vinden in bouwen in water. Begin alleen vanuit hoge ambities aan een extra compartiment.Meer woonwijken willen bouwen als IJburg is een onvoldoende onderbouwing voor een extra compartiment.
Verderop:
Het Amsterdam/IJmeer kan een afzonderlijk compartiment worden zodat stedelijke ontwik- kelingen met allure in het water een plek kunnen krijgen.Dit stadsmeer kent een relatief vast peil.Het heeft als belangrijkste functie het bijdragen aan een hoogwaardig woonklimaat rond Amsterdam en Almere.Voorwaarde is echter wel dat in het IJsselmeergebied als geheel voldoende geïnvesteerd wordt in ecologische kwaliteitsverbetering.
Het volledige rapport kunt u downloaden van www.verkeerenwaterstaat.nl