terug naar het overzicht

Je ziet een bos, je ruikt aceton

Uit "Trouw" van 17-juni-2004

Muiden doorstond diverse kruitexplosies, maar schudt nu andermaal op zijn grondvesten: door grootse bouwplannen op het terrein van de voormalige kruitfabriek.

door Wybo Algra

MUIDEN -Tussen de brandnetels staan grote vaten. Er hangt een penetrante geur, een cocktail van aceton, alcohol en ether. Woordvoerder Sander Simons van KNSF vastgoed had al gewaarschuwd: "je ziet een bos, je ruikt een chemische fabriek."

KNSF vastgoed is eigenaar van deze 70 hectare grote polder tussen het IJmeer en de snelweg Al. Tot 27 mei vorig jaar was dit de basis van de Muidense kruitfabriek De gebouwen staan er nog, verspreid in het groen en onderling verbonden door buizen die door de struiken lopen. Men toe is er een onverwacht mooi doorkijkje: een laantje met hoge platanen, een watertje, een sluisje.

Over een jaar of tien moeten hier 1700 huizen staan, naast kantoren. Dit staat in een overeenkomst tussen KNSF vastgoed, het rijk, de provincie en de gemeente. De projectontwikkelaar betaalt het sociaal plan voor de ex-werknemers van de kruitfabriek, sloopt de gebouwen en saneert het terrein. Daar liggen naast restanten van de kruitproductie ook nog granaten, die bij een explosie in 1947 de lucht in werden geslingerd. Dit alles gaat miljoenen euro's kosten, die de projectontwikkelaar met de nieuwe huizen terugverdient. Het vestingstadje Muiden telt nu nog geen 1500 huizen. 1700 erbij, dat vinden de inwoners nogal wat — zeker omdat in de Bloemendalerpolder, aan de andere kant van de snelweg, ook nog 2000 huizen worden gebouwd. Een klankbordgroep van ondernemers, tuinders, sportclubs en bewoners heeft net een enquête gedaan: de helft van de Muidenaren wil het stadje laten zoals het is, de andere helft vindt een bescheiden groei genoeg. De gemeenteraad is verdeeld. Zaterdag mochten de raadsleden voor het eerst komen kijken op het zwaarbewaakte KNSF-terrein. "Een mooi, onaangetast gebied", vindt Anna Waanden van VIB (Voor Ieders Belang). "Ontzettend veel brandnetels", schampert Henk Bökenkamp (VVD), die vraagtekens zet bij de natuurwaarde.

"Allebei waar", reageert Simons (KNSF vastgoed). Maar KNSF Vastgoed gaat het terrein niet klakkeloos volbouwen. Mooie plekjes en stroompjes worden ontzien, staat op een website voor de Muidenaren; beschermwaardige gebouwen blijven staan. Er komt slechts laagbouw. En voor zover de wet dat toestaat, krijgen de inwoners voorrang bij het kopen van een huis. "Het terrein is van ons", zegt Simons. "We kunnen hier natuurlijk een koekjesfabriek neerzetten. Maar daar zit niemand op te wachten."

VVD'er Bökenkamp vindt het belangrijk dat Muiden groeit. "De inwoners willen het stadje misschien wel laten zoals het is, maar ze willen ook een postkantoor, winkels en een gezondheidscentrum." De PvdA-raadsleden daarentegen gaat het allemaal te snel. Jan Hylkema: "Wij vinden dat eerst moet worden uitgezocht hoeveel woningbouw het KNSF-terrein en de Bloemendalerpolder aankunnen, wat betreft de milieu-effecten. Hier is begonnen met het aantal huizen."

De provincie en Muiden en Weesp hebben de bouwplannen op een rijtje gezet in een pas verschenen 'startdocument'. De gemeenteraden moeten zich daar voor 8 juli over uitspreken. Maar de provincie Noord-Holland heeft beide gemeenten al per brief duidelijk gemaakt dat tegenstribbelen niet helpt. Gebouwd zal er worden, desnoods via een provinciale aanwijzing.

"De provincie heeft dit gebied zelfs voorgedragen als voorbeeldproject voor de Nota Ruimte", smaalt PvdA'er Hylkema. De PvdA-fracties van Muiden en Weesp hebben minister Dekker (Vrom) gevraagd of zo'n 'dreigbrief' van de provincie wel past bij 'interactieve planvorming'— een criterium voor dergelijke voorbeeldprojecten.

Wethouder Cees Leupen, ook PvdA, is voorstander van de bouwplannen, maar hult zich vooralsnog in stilzwijgen over dit 'buitengewoon gevoelige onderwerp'.

Ook de Stichting Stad Muiden heeft minister Dekker een brief gestuurd. Zij vreest dat Muiden na twee eeuwen niet door het kruit, maar 'door een speculerend projectontwikkelaar in samenwerking met rijk, provincie en gemeente alsnog verwoest gaat worden'.