muideninfo.nl ingezonden stukken:

"Seeadler" in Bloemendalerpolder - revisited

(Wij verwijzen naar het eerdere ingezonden stuk over de Seeadler in de B'polder)

Gegevens van de Topografische Dienst in Emmen hebben geleid tot nieuwe inzichten over het voormalige Duitse radarstation "Seeadler" in de Bloemendalerpolder, achter het landgoed Breedland bij Muiden.

Bij de TD blijkt een serie van 6 stereoscopische door de RAF gemaakte luchtfoto's aanwezig van het gebied, genomen in de periode juli 1943-februari 1945.
De fotoseries gemaakt tijdens deze verkenningsvluchten reikten van de Noordzeekust tot aan Naarden.

Uit deze foto's blijkt dat pas in juli 1943 begonnen is met de bouw van het station, en wel met het oprichten van een van de kleine 'garages' en een betonnen "Würzburg Riese" sokkel op ongeveer 300 meter recht achter het landgoed Breedland, in zuidelijke richting.
Te zien zijn wielsporen, zand en bekisting op de bouwplaats.
Dit gegeven is in tegenspraak met andere berichten zoals van de schrijver Ab Jansen en de Kon. Luchtmacht als zou het station Seeadler al in 1940 zijn gebouwd, en van de z.g. 'eerste generatie' zijn. Het tegendeel blijkt het geval, het is een zeer 'laat' station en heeft waarschijnlijk geen radarparabolen gehad maar een radiopeilinstallatie, een z.g. Y-Peiler. Zie ondersraande afbeelding van houten toren met peilantennes.

Op de latere foto's is te zien dat er niet alleen een aantal van de kleine en thans nog bestaande kleine 'garages' zijn gebouwd maar ook meerdere grotere gebouwen, waaronder een T-vormig gebouw zoals we dat kennen van het station "Schneeglöckchen" bij Schagen, het z.g. Auswertungsgebäude, daarin werden peilresultaten geëvalueerd. Zie foto.

Vervolgens een U-vormig gebouw met één verdieping recht achter de boerderij en vier langwerpige barakken rechts ervan in elkaars verlengde en vrijwel naast de boerderij Breedland, in oostelijke richting.
Iets noordelijk van deze gebouwen is een merkwaardig object te zien, het lijkt op een rechthoekig bassin met compartimenten. Het vermoeden bestaat dat het een reservoir met bluswater is.

Verder, in het veld twee vierkante houten torens, ca. 4 meter in het vierkant, van het type dat bekend is van het station "Teerose" bij Terlet. Daarop een houten hut met apparatuur en op het dak een peilantenne.
En een vierkant gebouwtje zuidelijker, dat het midden vormt van een gelijkbenige driehoek. In de punten van de driehoek op ca. 1 km van elkaar, kleine houten torens, met een betonnen fundament bestaande uit 4 pylonen. Een daarvan vlakbij de Paapenweg.

Dit gebouwtje en de kleine houten torens zijn met elkaar verbonden door kaarsrechte lijnen in het landschap die op de luchtfoto's op paden lijken, maar bij nadere beschouwing greppels zijn. In deze greppels liggen waarschijnlijk (coax-) kabels die de antennes op de kleine torens met elkaar verbinden.

Dit beschouwende, hebben we hier te maken met een z.g. Y-Stellung, een radio peilstation voor de begeleiding van (nacht-) jagers naar hun doel.
Opvallend is dat er wel twee Würzburg Riese sokkels aanwezig zijn voor de grote en tonnen wegende paraboolantennes, maar dat deze op geen van de foto's te herkennen zijn.
Kennelijk is men van de oorspronkelijke plannen afgeweken, een Y-Peiler gecombineerd met twee Würzburg Riesen, of het station is nooit geheel afgebouwd.

Bekend was dat het station in begin september 1944, na Dolle Dinsdag door de Duitsers is ontmanteld.
Dat klopt ook, want op een foto van 17 sept. 1944 is te zien dat alle gebouwen behalve de houten torens, tot de grond toe zijn afgebroken.
De lichtgekleurde fundamenten contrasteren sterk t.o.v. de omliggende weidegrond.

De inventaris en alle materialen die men wilde meenemen, staat opgestapeld langs de weg die werd aangelegd recht achter de boerderij die tussen de gebouwen het veld in voert.
De kleinere houten torens op de hoeken van van de 'driehoek' zijn ook verwijderd.

Op een foto van 15 februari 1945 blijkt Seeadler geheel verlaten, de materialen langs de weg zijn meegenomen, en lange schaduwen van de laagstaande zon in het westen laten de boerderij Breedland baden in het licht. De boerderij is duidelijk te zien, de omringende bomen dragen geen blad.
De fundamenten van alle afgebroken gebouwen zijn duidelijk te herkennen.

Opvallend is dat de situatie rond de boerderij Breedland anno 2002 vrijwel ongewijzigd is, alle bij de boerderij zelf behorende gebouwen, de kleine Duitse 'garages' en de Würzburgsokkels zijn nog aanwezig.

Samenvattend kan ik zeggen dat het wel duidelijk is waarom station 'Seeadler' in de literatuur over dot onderwerp een betrekkelijk 'onbekend' station was en de exacte lokatie lange tijd onopgemerkt is gebleven.
Het heeft slechts korte tijd bestaan, van juli 1943 toen met de bouw werd begonnen tot september 1944 toen het weer werd afgebroken.

De twee "Würzburg Riesen" waarvoor de sokkels wel aanwezig waren zijn kennelijk nooit geplaatst, hoewel de spoorlijn die kon dienen voor de aanvoer van de tonnen zware antennes in de nabijheid lag en een weg, de Paapenweg , van Breedland naar de spoorlijn bij Weesp leidt.

Het is dus de vraag of het station ooit echt operationeel is geweest, en of er een bemanning was gehuisvest in de barakken en gebouwen.
Vergelijkend met "Teerose" bij Terlet zou die uit ca. 50 man hebben moeten bestaan.
En als het ooit operationeel is geweest, was dat waarschijnlijk voor slechts zeer korte tijd, mogelijk enkele maanden geweest.
De bouw van de grotere gebouwen moet in 1943 toch wel enige tijd gekost hebben, en was mogelijk tegen het eind van dat jaar afgerond.

Gerlof Langerijs

terug naar de inhoudsopgave

U kunt uw bijdrage zenden of opmerkingen kwijt door op de onderstaande envelop te klikken
U belandt dan op ons reactie formulier: